Het staat geschreven en gedrukt

In de kennisbasis handschrift (september 2018) staat: “Als schrijven met de pen geautomatiseerd is, kunnen leerlingen beginnen met digitale tekstproductie: blind typen met tien vingers, werken met sneltoetsen en leren lay-outen…” “…en met een passend instrument efficiënt (vlot, met souplesse) en effectief (goed vormgegeven, leesbaar) tekst kunnen produceren…”

De leerlingen krijgen net als pennen en potloden het gereedschap (laptop, chromebook: de tools) aangereikt op school. Waarom leren zij daar toch niet de vaardigheden (de skills)? In de kennisbasis staat onomwonden beschreven: ‘blind typen met tien vingers’.

Bij ICT-basisvaardigheden (SLO, digitale geletterdheid) lezen we bij ‘Belang voor het onderwijs’: “Deze kennis heeft betrekking op de basisfuncties van computers…” “…om kunnen gaan met tekstverwerkers, spreadsheetprogramma’s en presentatiesoftware, kunnen werken met internet (browsers, e-mail)…”. Het ontwikkelteam Nederlands schrijft in zijn voorstellen voor een herzien curriculum (oktober 2019) voor de bovenbouw van het PO: “Leerlingen leren: …de schrijfhandeling (handschrift en typschrift) steeds adequater uit te voeren…”. En toch is er nog steeds:

Geen tijd voor typeles

Op de scholen worden massaal laptops en Chromebooks ingezet om allerlei (leer)taken uit te voeren. Wonderlijk dat er geen tijd is om adequaat met 10 vingers blind het toetsenbord te leren bedienen en voor het efficiënt leren werken met het tekstverwerkingsprogramma. Typeles onder schooltijd kost onderwijstijd! Met lede ogen zien de groepsleerkrachten aan hoeveel tijd een leerling nodig heeft om digitale oefeningen, een digitale toets te maken of om een werkstukje te produceren. Vervolgens zien zij hoe ondermaats dit werkstukje is in vergelijking met de daaraan bestede tijd. En ook hoeveel beroep er wordt gedaan op de kennis van de groepsleerkracht. Hiervoor is dus kennelijk wel tijd (te verspillen)?

Een zaak voor de ouders

De kinderen krijgen op school een laptop maar ze krijgen geen les hoe ze daar efficiënt mee kunnen werken! Er zijn nog veel schooldirecties die vinden dat typeles een zaak voor de ouders is, terwijl de leerlingen op school wél met een computer moeten werken. Bijzonder: op school krijgt de leerlingen pennen en potloden. Ze leren daarmee op school schrijven en tekenen. Dat is een taak van de school. De ouders wordt niet gevraagd hun kind naar schrijf- of tekenles te sturen.

Beter presteren

“Kinderen die met tien vingers kunnen typen, zijn beter in het beantwoorden van vragen op de computer”, stelt Henny van der Meijden die een onderzoek heeft gedaan naar samenwerkend leren: ‘Het belang van tien vingers blind‘. De leerlingen met goede computervaardigheden kunnen zich geheel concentreren op bijvoorbeeld het oplossen van rekenvraagstukken: zij hoeven geen aandacht te besteden aan het werken met de computer.

Begeleid is beter

Iedereen is zich er meer en meer van bewust dat goed leren typen belangrijk is. Maar hoe dan? Het CBT maakt zich sterk voor begeleid typeonderwijs verzorgd door een vakleerkracht. Deze zorgt ervoor dat de leerlingen gemotiveerd blijven, doorzetten en na afloop met een goed resultaat het CBT-diploma behalen. Bij online cursussen haalt nog geen 9 procent (86 van de 1000) de eindstreep. Uit het onderzoek van Tesselhof en Van der Meijden ‘Blind (aan)leren typen, de moeite waard!’ blijkt dat begeleid leren typen de allerbeste optie is. Ze leren het echt niet vanzelf.

Typeles? Gewoon op school

Op een aantal scholen wordt onder schooltijd typeles gegeven. Soms onder leiding van de eigen leerkracht, soms onder leiding van een vakleerkracht. Het leren typen kan in een half schooljaar voltooid worden, aangevuld met lessen Word, Google Docs, Word Online etc. om daarmee tegemoet te komen aan het curriculum van de toekomst: digitale geletterdheid. De leerling kan dan voor altijd vlot en zelfstandig een (mooier) werkstuk produceren en is bovendien veel sneller klaar met alle andere (oefen)taken en testen op de computer! Wie wil dit nu niet?

Het Centraal Bureau Typevaardigheid wil hiermee een lans breken om alle basisschoolleerlingen datgene te leren wat in de kennisbasis handschrift, bij ICT-basisvaardigheden en in het herzien curriculum leergebied Nederlands beschreven staat. De bij het CBT aangesloten opleiders zijn gediplomeerd of gecertificeerd voor het vak typevaardigheid en tekstverwerken. Het CBT organiseert trainingen voor leerkrachten op het gebied van eigen vaardigheid, vakdidactiek en docententrainingen tekstverwerken met diverse software. Klik hier voor de aangesloten opleiders en opleidingsmogelijkheden voor leerkrachten en/of onderwijsassistenten.