Computer als leermiddel

De computer wordt veelvuldig in het basisonderwijs ingezet: niet in de eerste plaats om te tekstverwerken maar als ondersteunend didactisch hulpmiddel bij de vele vakken die op de basisschool worden onderwezen. Denk hierbij aan ondersteuning bij spelling, lezen, rekenen, wereldoriëntatie etc. De computer is hiermee verworden tot leermiddel.

Typevaardigheid als leervoorwaarde

Een adequate bediening van het toetsenbord (typevaardig zijn) zou een leervoorwaarde moeten zijn naast schrijven met de pen, spellen, lezen en rekenen. Typen is een vorm van schrijven. Deze leervoorwaarde moet dus worden opgenomen in dit rijtje. Helaas is hier op de meeste scholen geen of onvoldoende aandacht voor: vaak onder het mom van ‘Geen tijd’.

Ze leren het vanzelf wel

De meest jonge kinderen krijgen een computer met het idee dat het de toetsen wel zal indrukken en de muis wel zal hanteren; correcte aanwijzingen of degelijke instructies, worden niet gegeven. Dit is niet alleen bijzonder tijdrovend voor de kinderen én voor de leerkracht, maar zo ontstaan ook bij deze – soms nog zeer jonge – kinderen al klachten aan de rug, armen, schouders, polsen én ogen!

Instructie

Een leerkracht op de basisschool wordt niet opgeleid om hierin adequaat instructies te geven. Maar in de midden- en bovenbouw van het PO worden de kinderen wél geacht werkjes te produceren: boekbesprekingen, presentaties maken en informatieverwerking te rapporteren.
Ook hier vindt geen of nauwelijks instructie plaats met als gevolg dat het door alle verkeerde handelingen eindeloos duurt om een werkje te produceren. Het idee om het kind typen én tekstverwerken (onderdeel van mediawijsheid, ICT-vaardigheden en opgenomen in het curriculum en het liefst erkend als leermiddel) te onderwijzen is hierin niet opgenomen. Langzaam komt men erachter dat deze vaardigheden essentieel zijn: met een beetje wil en inzet kunnen we het tij ten goede keren.

Privilege? Een recht!

Ouders en ook leerkrachten zien dat degenen die wel een (goede) typecursus hebben gevolgd – op eigen initiatief en op eigen kosten – enorm bevoorrecht zijn bij alle computertaken (Van der Meijden, Hamerling en Scholten, 2005: ‘Het belang van tien vingers blind). Dat privilege moet een recht worden: iedere basisschoolleerling leert typen op school en gaat met een typediploma naar het voortgezet onderwijs!